Την Τετάρτη 18 Μαΐου, η Επιτροπή παρουσίασε σχέδια σε ανακοίνωση για την άμεση αντίδραση της ΕΕ για την αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού της Ουκρανίας, καθώς και το πιο μακροπρόθεσμο πλαίσιο ανασυγκρότησής της. Η εν λόγω ανακοίνωση αποτελεί συνέχεια της έκκλησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία μέσω ειδικής προσπάθειας υπό την ηγεσία της Ευρώπης.
Άμεση αντίδραση και βραχυπρόθεσμες ανάγκες
Από την έναρξη της ρωσικής επίθεσης, η ΕΕ έχει εντείνει σημαντικά τη στήριξή της, κινητοποιώντας περίπου 4,1 δισ. ευρώ για τη στήριξη της συνολικής οικονομικής, κοινωνικής και χρηματοπιστωτικής ανθεκτικότητας της Ουκρανίας με τη μορφή μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, δημοσιονομικής στήριξης, βοήθειας έκτακτης ανάγκης, αντιμετώπισης κρίσεων και ανθρωπιστικής βοήθειας. Λήφθηκαν επίσης επίσης μέτρα στρατιωτικής αρωγής από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για επιστροφές προς τα κράτη μέλη για τη στρατιωτική τους στήριξη σε είδος προς την Ουκρανία και βρίσκεται σε εξέλιξη η κινητοποίηση επιπλέον 500 εκατ. ευρώ.
Ο πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των φορολογικών, εξαγωγικών και άλλων εσόδων, σε συνδυασμό με την ευρείας κλίμακας παράνομη ιδιοποίηση περιουσιακών στοιχείων και εξαγωγικών αγαθών, μεταξύ άλλων στον γεωργικό τομέα, με παράλληλη εκτόξευση των βασικών δαπανών. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτίμησε το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών της Ουκρανίας έως τον Ιούνιο σε περίπου 14,3 δισ. ευρώ (15 δισ. δολάρια).
Η αντιμετώπιση της σημαντικής βραχυπρόθεσμης χρηματοδοτικής στήριξης της Ουκρανίας για τη συνέχιση της λειτουργίας των βασικών υπηρεσιών, την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών αναγκών και την αποκατάσταση των πλέον βασικών κατεστραμμένων υποδομών θα απαιτήσει κοινή διεθνή προσπάθεια, στην οποία η Ένωση θα είναι έτοιμη να διαδραματίσει τον ρόλο της.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει τη χορήγηση στην Ουκρανία, το 2022, πρόσθετης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής με τη μορφή δανείων ύψους έως και 9 δισ. ευρώ, η οποία θα συμπληρωθεί με στήριξη από άλλους διμερείς και πολυμερείς διεθνείς εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της G7. Αυτή θα καταβληθεί σε δόσεις με μακρές ληκτότητες και επιτόκια με ευνοϊκούς όρους χάρη στην εγγύηση από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Για να καταστεί αυτό δυνατό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν ώστε να καταστούν διαθέσιμες πρόσθετες εγγυήσεις. Μαζί με τη στήριξη μέσω επιχορηγήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την επιδότηση των σχετικών πληρωμών τόκων, η ενέργεια αυτή θα εξασφαλίσει καλά συντονισμένη και εξαιρετικά ευνοϊκή στήριξη προς την Ουκρανία.