Ευκαιρίες και προκλήσεις για το ECVET, το σύστημα μεταφοράς μονάδων επαγγελματικής εκπαίδευσης

Το ευρωπαϊκό σύστημα πιστωτικών μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET) είναι ένας από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς που έχουν στόχο να αυξήσουν τη διαφάνεια των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ).

Στόχος του είναι να διευκολύνει τις μετακινήσεις σπουδαστών από ένα ίδρυμα επαγγελματικής κατάρτισης σε ένα άλλο, εντός ή εκτός συνόρων.

Το ECVET, το οποίο αφορά τα προσόντα σε κάθε επίπεδο του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (EQF):
επιτρέπει τη μεταφορά ενοτήτων/ψηφίδων μαθησιακών αποτελεσμάτων,
λειτουργεί μέσω συμπράξεων μεταξύ ιδρυμάτων και
καταργεί την ανάγκη εκ νέου αξιολόγησης των σπουδαστών που μετακινούνται από ένα ίδρυμα σε άλλο.

Ως προσόν νοείται ο συνδυασμός ενοτήτων/ψηφίδων μαθησιακών αποτελεσμάτων. Όπου τα εθνικά συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης το επιτρέπουν, οι ενότητες/ψηφίδες μαθησιακών αποτελεσμάτων μπορούν να αναγνωρίζονται ανεξαρτήτως του πού και του πώς αποκτήθηκαν. Μπορούν να χρησιμοποιούνται στην αγορά εργασίας, καθώς και για την απόκτηση πλήρων προσόντων.

Οι χώρες εφαρμόζουν το ECVET κατόπιν σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με βάση τις προτεραιότητες πολιτικής τους και την ανάπτυξη των εθνικών συστημάτων προσόντων. Το Cedefop αναλύει τις εξελίξεις και δημοσιεύει κάθε χρόνο σχετική έκθεση, στην οποία περιλαμβάνονται αναλύσεις ανά χώρα.

Δραστηριότητες και αντιλήψεις
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση, οι περισσότερες χώρες αντιμετωπίζουν το ECVET ως μηχανισμό διασυνοριακής κινητικότητας σπουδαστών. Λόγω αυτής της αντίληψης, το σύστημα βρίσκεται προς το παρόν σε στάδιο δοκιμής μέσα από εκατοντάδες διακρατικά πιλοτικά σχέδια, χρηματοδοτούμενα κυρίως από την ΕΕ, με προοπτική σταδιακής επέκτασης της εφαρμογής του σε ένα ευρύτερο φάσμα επαγγελματικών προσόντων.

α πιλοτικά αυτά σχέδια είναι κυρίως συμπράξεις μεταξύ παρόχων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ή οργανισμών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της διακρατικής κινητικότητας) από διάφορες χώρες. Τα περισσότερα σχέδια αφορούν συγκεκριμένους κλάδους. Ορισμένα μόνο έχουν εθνική διάσταση, και με αυτά αξιολογείται συνήθως ο τρόπος με τον οποίο το ECVET μπορεί να εφαρμοστεί σε επίπεδο ειδικών προσόντων ή να ενσωματωθεί στο ευρύτερο σύστημα προσόντων. Η ανάλυση της χρηματοδότησης ανά πηγή δείχνει ότι η ανάπτυξη του ECVET βασίζεται κυρίως σε πόρους της ΕΕ και ότι λίγες μόνο χώρες δαπανούν εθνικούς πόρους. Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα εάν αυτή η εξάρτηση από πόρους της ΕΕ αποτελεί ένδειξη μειωμένου εθνικού ενδιαφέροντος για το ECVET.

Όσον αφορά, ωστόσο, τη δημιουργία υποδομών για το ECVET, τα κράτη ανέλαβαν πρωτοβουλίες για τη σύσταση γραφείων σύνδεσης (από 15 το 2011 σε 26 το 2012) και για την ανάθεση ρόλων και αρμοδιοτήτων στους φορείς/οργανισμούς που μετέχουν στο ECVET και στη διάχυση σχετικών πληροφοριών. Σε πολλές περιπτώσεις, οι φορείς και οι οργανισμοί αυτοί υπάγονται στις αρχές που είναι υπεύθυνες για τα εθνικά πλαίσια προσόντων (NQF) ή για το EQAVET (ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση), κάτι το οποίο μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο στον συντονισμό των μηχανισμών.

Εντούτοις, τέσσερις από τις 33 χώρες που ερωτήθηκαν σχετικά με τις στρατηγικές που εφαρμόζουν για την ανάπτυξη του ECVET απάντησαν ότι τηρούν στάση αναμονής. Οι περισσότερες (28) από αυτές εστιάζουν στη διαμόρφωση ενός πλαισίου πολιτικής που θα καθιστά εφικτή τη λειτουργία του ECVET, π.χ. καθιερώνοντας την προσέγγιση των μαθησιακών αποτελεσμάτων στα εθνικά τους συστήματα προσόντων. Ένας στους πέντε ερωτηθέντες εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με την αξία του ECVET στη χώρα του, αναφέροντας για παράδειγμα ότι οι στόχοι του μπορούν να επιτευχθούν μέσω των εθνικών συστημάτων μεταφοράς μονάδων ή χάρις στο ευέλικτο εκπαιδευτικό περιβάλλον της χώρας. Επιπλέον, το 48% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η αξία του ECVET έγκειται κυρίως στην εφαρμογή των μαθησιακών αποτελεσμάτων, κάτι που όντως αποτελεί προϋπόθεση για τέτοια συστήματα μεταφοράς πιστωτικών μονάδων.

Η εικόνα που σχηματίζεται είναι ότι η εκλαμβανόμενη αξία του ECVET σχετίζεται στενά με τον προσανατολισμό προς τα μαθησιακά αποτελέσματα, αλλά ότι δεν υπάρχει ακόμη η αντίληψη ότι χρειάζονται τέτοια συστήματα μεταφοράς μονάδων στην επαγγελματική εκπαίδευση.

Προκλήσεις
Το ECVET είναι ένα πολυσύνθετο σύστημα, αποτελούμενο από πληθώρα φορέων/οργανισμών που δραστηριοποιούνται στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση σε όλους τους κλάδους. Ο ειδικός του ρόλος και η συμβολή του στις εθνικές πολιτικές διά βίου μάθησης και στην κινητικότητα δεν έχουν αποσαφηνιστεί στον βαθμό που θα είναι απαραίτητος ώστε να εξυπηρετήσει πιο φιλόδοξους πολιτικούς στόχους.

Πηγή: http://www.epixeiro.gr