Αστικά λύματα: 10η έκθεση εφαρμογής

Πώς συνδέεται η επεξεργασία των λυμάτων με την ανάκαμψη της ΕΕ;

Η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος καθώς και η αντιμετώπιση της ρύπανσης αποτελούν κορυφαίες προτεραιότητες που καθοδηγούν το έργο της Επιτροπής για την ανάκαμψη. Η πανδημία COVID-19 κατέστησε την ανάγκη να καταβληθούν προσπάθειες στον τομέα της υγείας και του περιβάλλοντος πιο επιτακτική από ποτέ. Η ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ για την αντιμετώπιση της ρύπανσης είναι καίριας σημασίας για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων και των ανθρώπινων συστημάτων και για τη συμβολή στην εξασφάλιση καθαρού αέρα, νερού, εδάφους και τροφίμων καθώς και ασφαλών καταναλωτικών προϊόντων ανά πάσα στιγμή. Τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης θα αποτελέσουν μια καλή ευκαιρία ώστε η καλύτερη συλλογή και επεξεργασία των λυμάτων να ενταχθούν στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης με σκοπό να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία και το περιβάλλον.

Η Επιτροπή επισημαίνει στην έκθεσή της ότι η οδηγία δεν εφαρμόζεται πλήρως και ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν καθυστερήσει σημαντικά την εφαρμογή της, ενώ οι κυριότερες προκλήσεις είναι η χρηματοδότηση και ο σχεδιασμός. Πώς διασφαλίζει η Επιτροπή ότι όλα τα κράτη μέλη εφαρμόζουν πλήρως την οδηγία;

Η 10η έκθεση εφαρμογής της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων δείχνει ότι τα επίπεδα εφαρμογής διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη για να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ευκαιρίες που προσφέρει ο νέος προϋπολογισμός της ΕΕ και το σχέδιο ανάκαμψης για την Ευρώπη, προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα στην επεξεργασία των λυμάτων και την αποχέτευση. Χάρη στην πρόσφατη μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με την εκτίμηση των επενδυτικών αναγκών και των ικανοτήτων χρηματοδότησης για επενδύσεις που σχετίζονται με το νερό έχουμε στη διάθεσή μας καλύτερη χαρτογράφηση των επενδυτικών κενών στα κράτη μέλη. Μολονότι η στήριξη προς τα κράτη μέλη μέσω χρηματοδότησης από την ΕΕ θα συνεχιστεί, είναι σαφές ότι θα πρέπει να εξεταστούν και να αξιολογηθούν προσεκτικά διάφορες επιλογές για την ενίσχυση της ρευστότητας των εθνικών προϋπολογισμών, όπως είναι η αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης και/ή η προσφυγή στη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει».

Στην έκθεση αναφέρετε ότι εξετάζετε περαιτέρω δράσεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των τομέων που χρήζουν βελτίωσης. Θα μπορούσατε να δώσετε περισσότερες λεπτομέρειες;

Η οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων εκδόθηκε πριν από 30 χρόνια με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος από τις αρνητικές επιπτώσεις της απόρριψης μη επεξεργασμένων αστικών λυμάτων. Στην αξιολόγηση REFIT του 2019 διαπιστώθηκε ότι η οδηγία είναι γενικά αποτελεσματική και αποδοτική, αλλά υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Οι ελλείψεις αυτές αφορούν ορισμένες «εναπομένουσες» πηγές ρύπανσης, όπως: όμβρια ύδατα, υπερχειλίσεις, αστική απορροή, μεμονωμένα συστήματα και μικροί οικισμοί. Επιπλέον, είναι αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός της οδηγίας ώστε να διασφαλιστεί ότι αντιμετωπίζει δεόντως προβλήματα όπως είναι οι ρύποι που προκαλούν νέες ανησυχίες (π.χ. φαρμακευτικές ουσίες και μικροπλαστικά) και η κλιματική αλλαγή και ότι προσαρμόζεται στις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων θα αναλυθεί ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των ελλείψεων που εντοπίστηκαν.

Αναλυτικότερα:
ec.europa.eu