Πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αποτελεσματικότερα τον φωσφόρο και να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για ανακύκλωση;

Η Επιτροπή ξεκινά διαβούλευση για το πώς μπορεί να γίνει βιωσιμότερη η χρήση του φωσφόρου. Ο φωσφόρος χρησιμοποιείται ευρέως στη γεωργία και αποτελεί βασικό στοιχείο των λιπασμάτων και των ζωοτροφών.

Είναι όμως πόρος χωρίς υποκατάστατο. Οι διαθέσιμες ποσότητες είναι περιορισμένες και οι τιμές ευμετάβλητες, ενώ μεγάλες ποσότητες φωσφόρου σπαταλώνται καθημερινά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανησυχίες για το κόστος και τη διαθεσιμότητά του μελλοντικά στην ΕΕ και ανά τον κόσμο.
Η διαβούλευση διερευνά πώς θα διασφαλιστεί η διατήρηση των αποθεμάτων φωσφόρου για τις μελλοντικές γενιές, καθώς και πώς θα ελαχιστοποιηθούν οι ανεπιθύμητες παρενέργειες της χρήσης του για το περιβάλλον. Ο προερχόμενος από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις φωσφόρος που καταλήγει στα υδατορεύματα, για παράδειγμα, μπορεί να ενισχύσει τον ευτροφισμό, την ανάπτυξη δηλαδή υδρόβιων φυτών και φυκιών.

Ο επίτροπος Περιβάλλοντος Γιάνεζ Ποτότσνικ δήλωσε σχετικά: «Σήμερα σπαταλάμε αυτόν τον πολύτιμο πόρο και δημιουργούμε έναν ρύπο. Η αποτελεσματικότερη χρήση του θα περιορίσει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και θα βελτιώσει την ασφάλεια του εφοδιασμού. Μπορούμε επίσης να δημιουργήσουμε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στον τομέα της ανακύκλωσης.»

Η διαβούλευση σκοπό έχει να ανοίξει τη συζήτηση σχετικά με τη χρησιμοποίηση του φωσφόρου και για το πώς αυτή μπορεί να γίνει αποδοτικότερη από πλευράς πόρων. Η ανακοίνωση δεν σχετίζεται με συγκεκριμένη νομοθεσία για τον φωσφόρο. Καλεί όμως τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις απόψεις τους σχετικά με το θέμα αυτό.

Προτείνονται ορισμένες επιλογές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την υφιστάμενη κατάσταση, όπως η πιο στοχευμένη χρήση λιπασμάτων και ζωοτροφών, ο περιορισμός της διάβρωσης του εδάφους, και η προώθηση της ανακύκλωσης φωσφόρου από κοπριά, λύματα και προϊόντα λιπασματοποίησης. Οι συμμετέχοντες καλούνται να σκεφθούν με ποιο τρόπο θα μπορούσε να βελτιωθεί η ανάκτηση από άλλες πηγές, όπως τα τρόφιμα και τα βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα.

Με τη διαβούλευση επιδιώκεται επίσης να συγκεντρωθούν απόψεις για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα προσφοράς/ζήτησης και διαχείρισης του κινδύνου ρύπανσης του εδάφους, και για το ποιες τεχνολογίες ή καινοτομίες πρέπει να επιλεγούν με στόχο τη βιωσιμότερη χρήση του φωσφόρου.
Επόμενα βήματα

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, οι πολίτες, οι δημόσιες αρχές, οι ΜΚΟ και οι επιχειρήσεις καλούνται να διατυπώσουν τις απόψεις τους μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 2013. Η Επιτροπή θα αναλύσει τις απόψεις αυτές κατά τη διάρκεια του 2014, και θα εντάξει τα αποτελέσματα αυτής της διαβούλευσης σε συναφείς τομείς πολιτικής, από τη γεωργική πολιτική, τους υδάτινους πόρους και τα απόβλητα μέχρι δραστηριότητες για τις πρώτες ύλες.

Γενικές πληροφορίες
Η παραγωγικότητα των σύγχρονων γεωργικών συστημάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προσθήκη φωσφόρου στο έδαφος για λίπασμα και στις ζωοτροφές. Η μεγαλύτερη ποσότητα φωσφόρου προέρχεται από φωσφορούχα πετρώματα, τα οποία εξορύσσονται σε ένα μόνο ορυχείο στην ΕΕ. Τα περισσότερα φωσφορούχα πετρώματα εισάγονται στην ΕΕ από τη Βόρειο Αφρική και τη Ρωσία.

Μεγάλο μέρος του φωσφόρου σπαταλάται σήμερα κατά τον κύκλο παραγωγής τροφίμων, και συχνά προκαλεί περιβαλλοντικά προβλήματα όπως ρύπανση των υδάτων. Το ευρωπαϊκό δίκαιο προβλέπει ρυθμίσεις για τη ρύπανση των υδάτων από φωσφορικό ασβέστιο σε νομοθετικές πράξεις όπως η οδηγία για τη νιτρορρύπανση και η οδηγία σχετικά με την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Προς το παρόν όμως δεν ενθαρρύνει την αποδοτικότερη χρήση αυτής της θρεπτικής ουσίας.

Αρκετά κράτη μέλη έχουν λάβει μέτρα για να προωθήσουν περισσότερο την ανακύκλωση και την αποτελεσματικότερη χρήση του φωσφόρου, ενώ ορισμένες μορφές επαναχρησιμοποίησης, όπως η κοπριά και η λυματολάσπη, εφαρμόζονται σε ολόκληρη την ΕΕ. Ωστόσο, οι πόροι αυτοί δεν χρησιμοποιούνται πάντοτε στον κατάλληλο τόπο ή με τον σωστό τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η απορρόφησή τους από τις καλλιέργειες.

Η ΕΕ λαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση της διάθεσης ορισμένων από αυτά τα υλικά ανακυκλωμένου φωσφόρου στην αγορά, ιδίως μέσω της αναθεώρησης του κανονισμού για τα λιπάσματα.

Απαιτείται περαιτέρω έρευνα σχετικά με νέες αποτελεσματικές τεχνικές και τεχνολογίες, ενώ η ευρωπαϊκή πλατφόρμα καινοτομίας σχετικά με τη βιώσιμη γεωργία σε συνδυασμό με άλλες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του Horizon 2020, θα συμβάλει στην ενθάρρυνση της συμμετοχής των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων.

Πηγή: http://www.epixeiro.gr