11η η Ελλάδα σε χρηματοδότηση από Ορίζοντα 2020

Στην 11η θέση μεταξύ των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. βρίσκεται η Ελλάδα όσον αφορά τη χρηματοδότηση που έχει λάβει στο πρόγραμμα πλαίσιο για την Έρευνα και την Καινοτομία Ορίζοντας 2020. Σύμφωνα με τα στοιχεία της βάσης δεδομένων eCORDA της Ε.Ε. (Αύγουστος 2019), έπειτα από επεξεργασία που πραγματοποίησε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), έναν χρόνο πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος συνολικού προϋπολογισμού 80 δισ. ευρώ, μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί συνολικά 26.147 ερευνητικά έργα με συνολική κοινοτική χρηματοδότηση 43,347 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα καταγράφει συνολικά 3.587 συμμετοχές ελληνικών φορέων, σε 2.004 έργα, λαμβάνοντας κοινοτική χρηματοδότηση ύψους 1,093 δισ. ευρώ. Η κοινοτική αυτή χρηματοδότηση αποτελεί το 2,52% της χρηματοδότησης που έχει δοθεί από τον Ορίζοντα 2020 στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.-28, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην ενδέκατη θέση, πάνω από χώρες όπως η Φινλανδία, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Με βάση τον αριθμό συμμετοχών σε εγκεκριμένα έργα στον Ορίζοντα 2020 η Ελλάδα βρίσκεται στη 9η θέση.

Οι βασικοί άξονες του προγράμματος είναι η Επιστημονική Αριστεία που αφορά επιστημονική έρευνα παγκόσμιου επιπέδου με στόχο την προσέλκυση στην Ε.Ε. των καλύτερων επιστημόνων, η Βιομηχανική Υπεροχή που καλύπτει στρατηγικές επενδύσεις σε τεχνολογίες-κλειδιά, όπως νανοτεχνολογία και μικροηλεκτρονική, υποστηρίζει τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και τη δημιουργία καινοτόμων επιχειρήσεων, οι Κοινωνικές Προκλήσεις που περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση της γήρανσης του πληθυσμού, της εξάντλησης των ενεργειακών πόρων, και το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Αναλυτικά, με βάση την ποσοστιαία κατανομή χρηματοδότησης για την Ελλάδα, ανά πυλώνα δράσης η μεγαλύτερη ελληνική συμμετοχή, με 46,49% επί του συνόλου των χρηματοδοτήσεων (508 εκατ. ευρώ), αφορά τον άξονα Κοινωνικές Προκλήσεις.

Αντίστοιχα σημαντική με 32,35% των χρηματοδοτήσεων (353 εκατ.) είναι η συμμετοχή στον πυλώνα Βιομηχανική Υπεροχή, όπου διαχρονικά η Ελλάδα έχει σημαντικές επιδόσεις. Ακολουθεί ο πυλώνας Επιστημονική Αριστεία με 18,68% (204 εκατ.). Κυριότεροι άξονες με κριτήριο το ύψος της κοινοτικής χρηματοδότησης στην Ελλάδα είναι οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, με 228,37 εκατ. ευρώ (πυλώνας: Βιομηχανική Υπεροχή), Ασφαλείς Κοινωνίες με 105,2 εκατ. (πυλώνας: Κοινωνικές Προκλήσεις) και Δράσεις Marie Sklodowska-Curie με 78,28 εκατ. (πυλώνας: Επιστημονική Αριστεία). Οι ελληνικοί φορείς που έχουν επιτύχει τη μεγαλύτερη κοινοτική χρηματοδότηση μέχρι σήμερα στον Ορίζοντα 2020 είναι κατά σειρά: Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, ΕΜΠ, ΕΠΙΣΕΥ – ΕΜΠ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πανεπιστήμιο Πατρών, Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Νέο πρόγραμμα

Σύμφωνα με το ΕΚΤ για την επόμενη περίοδο, δρομολογείται το νέο πρόγραμμα Ορίζοντας Ευρώπη με αυξημένο προϋπολογισμό στα 100 δισ. ευρώ. Είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα το οποίο θα καλύψει την περίοδο 2021-2027. Όπως τονίζεται το νέο πρόγραμμα θα συνεχίσει να προωθεί την επιστημονική αριστεία μέσω του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC) και των υποτροφιών και ανταλλαγών και θα επωφελείται από τις επιστημονικές συμβουλές, την τεχνική υποστήριξη και την ειδική έρευνα του Κοινού Κέντρου Ερευνών. Μεταξύ των νέων χαρακτηριστικών ξεχωρίζει η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Καινοτομίας. Στόχος είναι οι επαναστατικές καινοτομίες να μεταφερθούν από το εργαστήριο στις εμπορικές εφαρμογές και να βοηθηθούν οι νεοφυείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αναπτύξουν τις ιδέες τους σε μεγαλύτερη κλίμακα. Ο νέος φορέας θα παρέχει άμεση στήριξη σε φορείς καινοτομίας μέσω δύο βασικών χρηματοδοτικών μέσων, ενός για τα πρώτα στάδια και ενός για την ανάπτυξη και την εμπορική προώθηση.